เจ้าพ่อหลวงปัว คือ เจ้าผู้ครองนครน่านยุควรนคร สันนิษฐานว่า คือท่านพญาผานอง โอรสเจ้าเก้าเถื่อน กับนางพญาแม่ท้าวคำปิน หรือก็คือเหลนเหลนเจ้าปู่พระยาภูคา พญาผานองครองวรนครเป็นเวลาเกือบ ๓๐ ปี (พ.ศ. ๑๘๖๕ – ๑๘๙๔) ยุคนี้เป็นยุคที่วรนครเจริญรุ่งเรืองมาก ผู้คนอยู่กันอย่างร่มเย็นเป็นสุข เพราะพระบารมีของพระองค์ ที่ทรงปกครองบ้านเมืองด้วยทศพิธราชธรรม ชาวเมืองวรนครเคารพนับถือในพระปรีชาสามารถ จึงเทิดทูนไว้ในฐานะเจ้าหลวงปัวตั้งแต่นั้นมา
เมื่อสิ้นราชวงศ์ของเจ้าพญาผานอง พระยาครานเมืองพระราชโอรสได้ย้ายเมืองวรนคร ไปที่ดอยภูเพียงแช่แห้ง ได้สร้างพระธาตุแช่แห้งบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่ได้รับมาจากสุโขทัย เมืองวรนครหรือเมืองปัว จึงเป็นเมืองเก่าที่มีร่องรอยหลักฐานแห่งความเจริญรุ่งเรืองปรากฏอยู่ เช่นร่องรอยคูน้ำ , กำแพงเมือง (หลังที่ว่าการอำเภอปัว) , วัดพระธาตุเบ็งสกัด เป็นต้น ประชาชนที่อาศัยอยู่บ้านแก้ม และบ้านสวนดอก ถือว่าเป็นแหล่งวัฒนธรรมเก่าแก่ เป็นศรัทธาวัดพระธาตุเบ็งสกัดมาแต่เดิม ด้วยความเคารพศรัทธาเลื่อมใส ต่อผู้ที่สร้างความเจริญรุ่งเรืองให้เมืองปัว ชาวบ้านจึงแสดงความกตัญญูกตเวที ด้วยการสร้างศาลเจ้าพ่อหลวงปัว สร้างอนุสาวรีย์พญาผานอง และมีพิธีบวงสรวงดวงวิญญาณของพระองค์ท่าน ตามประเพณีสืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบัน
ประเภทแหล่งท่องเที่ยว : แหล่งท่องเที่ยวประวัติศาสตร์
ที่อยู่ : หมู่ที่ 4 (บ้านร้อง) ตำบลวรนคร อำเภอปัว จังหวัดน่าน
วันและเวลาทำการ : เปิดตลอด 24 ชั่วโมง
เบอร์โทรศัพท์ : 086 – 1842706
แผนที่ :
